Nieuwsbrief 2025 – 04
1 Kantoornieuws
In het “Huldeboek Herman Buyssens” (eds. S. Vandermeersch en T. Van de Calseyde) is een bijdrage opgenomen van mr. Ludo Vermeulen met de titel “De sociale inspectie en de rechtsstaat: een moeilijk huwelijk”. Het boek is uitgegeven door LeA Uitgevers. Hier vind je alle info over de overige bijdragen in het lijvige boek.
Het Belang van Limburg publiceerde op 19 april 2025 een opiniestuk van mr. Steven Renette: “Waarom je baas je niet mag overplaatsen als je de liefde vindt op de werkvloer”.
2 Rechtspraak – de multiplicator
Corr. Rb. Tongeren 10 april 2025
De rechtbank legt de “multiplicator” in het sociaal strafrecht (andermaal) voor aan het Grondwettelijk Hof.
De Correctionele Rechtbank te Tongeren heeft in een vonnis van 10 april 2025 vier prejudiciële vragen gesteld aan het Grondwettelijk Hof over de grondwettelijkheid van de zogenaamde vermenigvuldigheidsregel in het sociaal strafrecht.
Deze vermenigvuldigingsregel – beter gekend als de “multiplicator” – houdt in dat de strafrechter in geval van bewezenverklaring bij de meeste inbreuken in het sociaal strafrecht, verplicht is om de door hem opgelegde geldboete te vermenigvuldigen met het aantal betrokken werknemers. Zelfs met het in artikel 103 van het Sociaal Strafwetboek ingeschreven plafond, dat de vermenigvuldigde geldboete niet méér mag bedragen dan het honderdvoud van de maximumgeldboete, leidt dit in de praktijk vaak tot financiële drama’s. Voor natuurlijke personen die schuldig worden verklaard van een inbreuk van niveau 4 (bv. een laattijdige Dimona-melding) ligt dit plafond vandaag op 5.600.000 euro. Voor rechtspersonen bedraagt dit – mede door toepassing van het conversiemechanisme van artikel 41bis van het Strafwetboek – 57.600.000 euro.
Volgens de wetgever laat de multiplicator toe om de straf aan te passen aan de ernst van de feiten en de gevolgen ervan. De gevolgschade bij sociale inbreuken is in de regel immers groter naarmate er meer werknemers betrokken zijn en dat mag ook doorwerken in de straf. Bovendien zou het aantal werknemers een aanwijzing vormen voor de financiële draagkracht van de onderneming. Het personeelsbestand lijkt dus een graadmeter uit te maken voor wat de onderneming financieel aankan indien haar een geldboete wordt opgelegd.
De multiplicator kon in de loop der jaren op veel kritiek rekenen. Vooral de verplichte toepassing ervan door de strafrechter en de onevenredige gevolgen ervan kwamen daarbij steeds vaker onder vuur te liggen.
De Tongerse strafrechter heeft in zijn vonnis vier van zes door de verdediging gesuggereerde vraagstellingen aan het Grondwettelijk Hof weerhouden. Het is nu aan het Grondwettelijk Hof om zich hierover uit te spreken (net zoals zij dat drie jaar geleden ook al eens heeft gedaan over weliswaar andere aspecten van de multiplicator en daar ook tot een ongrondwettigheid besloot: arrest 84/2022).
Steven Renette, advocaat-vennoot
steven.renette@mploy.be
3 Rechtspraak – agressie tegenover controlearts: geen dringende reden
Arbeidshof Antwerpen, afdeling Hasselt 1 april 2025, niet gepubliceerd
Na enkele ruzies en aanvaringen met collega’s op de werkvloer meldde de werknemer zich ziek voor drie weken. De werkgever stuurde een controlearts naar de woonplaats van de werknemer.
De werknemer kon dit bezoek niet appreciëren. Hij stelde zich agressief op ten opzichte van de controlearts, waardoor hij de controle onmogelijk maakte. Nadat de controlearts dit incident meldde aan de werkgever, ging deze laatste over tot het ontslag om dringende reden.
Het arbeidshof acht het verbaal geweld van de werknemer ten opzichte van de controlearts bewezen. Voorts erkent het hof dat de controle door deze agressieve gedragingen onmogelijk werd gemaakt.
Hoewel dat deze gedragingen een fout uitmaken, zijn ze volgens het hof niet van die aard dat zij een ontslag om dringende reden rechtvaardigen. Het hof benadrukt daarbij dat het rekening houdt met de concrete omstandigheden waarin de werknemer zich bevond. Naast het gegeven dat de werknemer overspannen was wegens de moeilijke werkomstandigheden, leed zijn echtgenote immers aan een ernstige ziekte. Deze concrete omstandigheden, waarvan de werkgever overigens op de hoogte was, maken volgens het hof een ontslag om dringende reden ongerechtvaardigd.
Floor-Jan Claeys, advocaat
floorjan.claeys@mploy.be